Muratpaşa Belediyesi’nin düzenlediği Muratpaşa Forum Toplantıları’nın bu ayki konusu “Demokratik Ulus Devlet ve Anayasa Krizi” oldu. Etkinliğe Muratpaşa Belediye Başkanı Ümit Uysal’ın yanı sıra gazeteci-yazar Merdan Yanardağ ve Anayasa Hukukçusu Prof. Dr. Süheyl Batum konuşmacı olarak katıldı. Moderatörlüğünü Evren Barış Yavuz’un yaptığı panelde Türkiye’nin anayasal düzeni, kuvvetler ayrılığı ilkesi ve ulus devlet yapısının günümüzdeki durumu tartışıldı. Belediye Başkanı Ümit Uysal, açılış konuşmasında Türkiye’nin anayasa sorununun salt teknik ya da hukuki değil, tarihsel ve siyasal boyutları olan derin bir kriz olduğunu ifade etti. Ulus devlet yapısının halk egemenliğine dayalı bir sistemin ürünü olduğunu belirten Uysal, şunları söyledi: “Ulus devlet, tarihsel olarak feodal yapılar, din temelli yönetimler ve imparatorluklardan sonra halkın kendi kaderini tayin etme hakkı üzerine inşa edilmiştir. Bu bir ideolojik tercih değil, sosyo-tarihsel bir zorunluluktur.”
“1924 ANAYASASI HAKLARI GÜVENCE ALTINA ALIYOR”
Başkan Uysal, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunun, etnik ve inanç farklılıkları gözetilmeksizin bir ortak vatandaşlık hukuku etrafında şekillendiğini ve 1924 Anayasası’nın bu birlikteliği anayasal güvence altına aldığını belirtti. Ayrıca mevcut sistemin, özellikle 2017’deki anayasa değişikliğiyle birlikte kuvvetler ayrılığı ilkesini aşındırdığını ve yargı bağımsızlığını tehlikeye attığını ifade etti. “Yargı organları, yürütmenin vesayeti altına alınmıştır. Bu durum, demokratik sistemin temel yapı taşlarını sarsmaktadır” dedi.
Gazeteci-yazar Merdan Yanardağ ise konuşmasında Türkiye’de yürürlükte olan sistemin, ne klasik anlamda bir başkanlık sistemi ne de parlamenter sistem olduğuna dikkat çekerek şunları söyledi: “Bu yapı hibrit bir rejimdir. Anayasal olarak denetimden uzak, tek kişinin iradesine dayalı bir yönetim şekliyle karşı karşıyayız. Bu, modern hukuk devleti normlarıyla bağdaşmıyor.”
Yanardağ, Türkiye’nin bir anayasa değişikliğinden çok, yeni bir kurucu iradeye ve demokratik restorasyona ihtiyacı olduğunu vurguladı. “Bugün yaşadığımız sorunların kaynağı, anayasanın ruhuna ve temel hukuk ilkelerine aykırı düzenlemelerle, bir rejim değişikliği yapılmış olmasıdır,” dedi.
Ayrıca Yanardağ, ulus devlet modelinin bugün hâlâ geçerliliğini koruduğunu ve çözümün etnik temelli ayrışmalarda değil, kamusal yurttaşlık bilincinin güçlendirilmesinde aranması gerektiğini söyledi.
“TOPLUMSAL ONAY OLMASAYDI BU SİSTEM KURULAMAZDI”
Başkan Uysal, konuşmasının devamında halkın 2010 ve 2017 anayasa referandumlarındaki tercihlerine dikkat çekerek, “Bugünkü sistem sadece siyasal elitlerin ürünü değil, toplumun da onay verdiği bir yapıdır. Bu nedenle çözüm de toplumsal bilinçle mümkündür,” dedi.
FORUM SERİSİ DEVAM EDECEK
Etkinlik, katılımcıların sorularıyla interaktif şekilde devam ederken, Muratpaşa Belediyesi’nin Türkiye'nin temel meselelerini tartışmaya açan forum serisinin önümüzdeki aylarda da devam edecek.
